Wykład kursoryczny, sem. letni 2020/2021
Prowadzący: dr hab. Paweł Polak, prof. UPJPII
Historia nauki, którą prezentuję dla filozofów ma charakter propedeutyki filozofii w nauce. Koncepcję tą sformułował ks. prof. Michał Heller (fot. obok) podkreślając, że dzięki historii nauki możemy zrozumieć zagadnienia filozoficzne w nauce. Historia nauki jest również swoistym "laboratorium", w którym możemy testować nasze hipotezy filozoficzne z obrębu filozofii nauki. Niniejszy wykład inspirowany jest również ideami prof. Jacka Rodzenia, któremu dziękuję za wsparcie.
Nauka w proponowanym ujęciu to zespół:
- ludzi
- teorii
- przyrządów
- wymiany informacji
Podczas wykładu zamierzam poruszyć następujące zagadnienia:
0. Uwagi o historiografii nauki
1. Okres przedkrytyczny (starożytność)
2. Grecki wynalazek metody racjonalnej
3. Nauka starożytnej Grecji
4. Upadek nauki starożytnej i próby zachowania wiedzy
5. Nauka arabska i jej wpływ na kulturę Europy
6. Uniwersytet – genialny „wynalazek” średniowiecza
7. Scholastyka i źródła nowoczesnej nauki
8. Renesansowy program odbudowy kultury antycznej i początki ery Gutenberga
9. Konkurencyjne wizje świata – konkurencyjne metody
10. Nowa matematyczna metoda i wykorzystanie inżynierii (Kopernik, Galileusz et al.)
11. „Stojąc na ramionach gigantów” – nauka w wizji Newtona i Leibniza
12. Nowe przyrządy i nowe metody komunikowania w nauce, rozwój szkolnictwa
13. „Szalony wiek XIX” – sukcesy nauk przyrodniczych i ofensywa pozytywizmu
14. Rewolucja w fizyce początku XX wieku
15. Najważniejsze zjawiska w rozwoju nauki w XX i na początku XXI w.
Więcej na temat moich badań na odrębnej stronie poświęconej historii nauki.